Materiala eta propietatea

Masea: gorputz batek daukan materia kantitatea da, kilogramoetan

(kg) neurtzen da eta baskularekin eta balantzarekin pisatzen da.

Bolumena:gorputz baten hartzen dauan espasioa da. Litrotan

(1neurtzen da) eta ontzi probetan pisatzen da.

Propietate bereizgarriak

Tenperatura: Hotz edo beroa jakiteko egiten badauen

termometoaren bidez neurtzen dogu.

Dentsitatea: gorputz baten masearen eta gorputz horrek hartzen

dauan bolumenaren arteko erlazinoa da.

Materian gertatzen diran aldaketak

Itzulgarriak: Aldaketa fisikoak itzulgarriak dira eragiten dan indarra

kentzean hasierako egoerara itzultzen danean objetua.

Itzulezinak: Aldaketa eragiten dauan indarra kentzean materia

jatorrizko itxurea hartzen ez badau.

Aldaketa kimikoak Oxidazinoan: oxigenoaren eraginez subtansia bat beste subtansia bat

bihurtzea da.

Errekuntza: Argitan nahiz berotan energía askatzen dauan

oxidazinoa oso bizkorra da.

Hartziduran: Mikroganismoak eragiten daben aldaketa, adibidez

legamia eta bakterioek .

Materiaren egoera Egoera solidoa: berezko formea eta bolumena izaten dauz.

Egoera likidoa: bolumen iraunkorra baina ez dauka forma

finkorik.

Gas egora: material ez daukan ez berezko formarik ez

berezko bolumenarik.

Egoera aldaketa

Tenperatura igoterakoan: solidoa likidoa bihurtzen da eta hori

fusinoa deitzen da eta gehiago igoten badau likidotik gasera

lurruntzea

Tenperatura jaisterakoan: gasatik likidora kondentszinoa deitzen da

eta gehiago jaisten bada likidotik solidora solidatzea deitzen jako.

Nahastura heterogenoak

Osagaiak begi hutsez igarten dira eta bereizten errezak dira.

Nahastura homonogenoak

Osagaiak ez dira begi hutsez igarten eta ez dira errezak bereizten.

Nahastura bereiztea

Bahetzea haimbat neurritako solidoak osotutako nahasturak

bereizteko erabilten da. Horretarako zuloak daukiez.

Iragartzea: esker solidoak batek eta likidoa batek osotutako

nahastura osagaiak bereizten daitekez.

Dekantazinoa: dentsitatea desbardinak likido bi bereizteko erabilten

da

Dentilazinoa : disolazino bat osotzen daben likido bi bereizteko

erabilten da.